Przed czym stawiamy przecinek?

Przecinek to znak interpunkcyjny, który sprawia kłopot wielu osobom i bywa przyczyną niemałych dylematów. Na ratunek przychodzi lista zasad, które znajdziesz w tym wpisie.

Miejsca, gdzie stawiamy przecinek:

1. Przed każdym kolejnym elementem wyliczenia.
Składniki potrzebne do ciasta to mąka, mleko, drożdże, jaja, cukier, masło.

2. Przed zaimkami, spójnikami i partykułami wprowadzającymi zdanie podrzędne do wypowiedzenia, takimi jak by, jak, gdzie, że, skąd, choć, bo, żeby, jak, kto, dlatego itd.

• Wrócił tam, skąd przybył.
• Szybko zahamowałem, by uniknąć kolizji.
• Nie miałam pojęcia, że tak się stało.

3. Przed spójnikami oddzielającymi zdania współrzędnie złożone:

• wynikowe, np. więc, toteż, dlatego, przeto, zatem, tedy
• przeciwstawne, np. ale, a, aczkolwiek, jednak, natomiast
• synonimiczne (wyjaśniające), np.: czyli, mianowicie, to znaczy, to jest.

4. Między zdaniami współrzędnymi oddzielonymi bezspójnikowo, wyłącznie za pomocą przecinka.

• Wszystko zrobiliśmy według planu, powinien być zadowolony.
• Nie uważała na lekcji, teraz musi nadrobić wszystko w domu.

5. Przed powtórzonymi spójnikami – za drugim i każdym kolejnym.

• Spędzić urlop bądź nad morzem, bądź w górach.
• Umył naczynia oraz zrobił pranie, oraz poodkurzał.

6. Przed wyrazem rozpoczynającym wtrącenie lub dopowiedzenie, jak i za wyrazem, który je kończy.

• Ten kolor, moim zdaniem, jest bardzo ładny.
• Wszyscy polubili nową uczennicę, zwłaszcza Darek.

7. Przed imiesłowami zakończonymi na -łszy, -wszy, -ąc.

• Wyszedł z domu, trzaskając drzwiami.
• Posprzątam całe mieszkanie, począwszy od kuchni.

Wyjątek: przed wyrazem „wyjąwszy” w znaczeniu „z wyjątkiem”, „oprócz” nie stawiamy przecinka.

• Zaprosiła wszystkich wyjąwszy mnie.

Uwaga: gdy przed imiesłowem stoi zaimek względny (np. kto, gdzie, jaki, dokąd) lub spójnik, nie stawia się pomiędzy nimi przecinka.

• Nauczycielka powiedziała uczniowi, żeby skończywszy zadanie wcześniej, poczekał na resztę grupy.

8. Między wyrażeniami i wyrazami w wołaczu a resztą zdania.

• Nie martw się, Klaro.
• Już idę, mamo.

9. Po wykrzyknieniach, takich jak: hej, hejże, och, halo, ha, o, oj, ojej, ach itd.

• Hej, to moje!
• Oj, nie chciałam.